ΕΜΦΑΝΙΣΗ

ΓΙΟΝΑΣ ΚΑΟΥΦΜΑΝ «Αν είμαι σταρ, ας το κρίνουν οι άλλοι»

Στο απόγειο της λαμπρής διεθνούς σταδιοδρομίας του ο διάσημος γερμανός τενόρος μιλάει για τις επιλογές και τις προτεραιότητές του επ΄ ευκαιρία της πρώτης του πανελλήνιας εμφάνισης στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών της ισμας μ.τουλατου | Κυριακή 11 Ιανουαρίου 2009 Ηταν παραμονή της Πρωτοχρονιάς όταν κατάφερα, επιτέλους, να εντοπίσω τηλεφωνικώς τον Γιόνας Κάουφμαν στο Μόναχο. Ο σουπερστάρ γερμανός τενόρος βρισκόταν στη γενέτειρά του για λόγους επαγγελματικούς, αφού επρόκειτο να συμπράξει με τη διάσημη Φιλαρμονική Ορχήστρα της πόλης υπό τον Κρίστιαν Τίλεμαν στην περίφημη Ενάτη Συμφωνία του Μπετόβεν, στο πλαίσιο ενός συμβολικού μουσικού καλωσορίσματος του νέου έτους. Φιλικός, άνετος και οικείος, παρά το βεβαρημένο πρόγραμμα προβών, δεν έκανε καμία προσπάθεια να «πιέσει» χρονικά την κουβέντα μας. Επ΄ ευκαιρία της επικείμενης, πρώτης, πανελλήνιας εμφάνισής του στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ο 40χρονος Κάουφμαν μίλησε πρόθυμα για όλα: για τις επιλογές, τις προτεραιότητες αλλά και για τη διαρκή προσπάθειά του να ισορροπήσει ανάμεσα σε μια εξαιρετικά απαιτητική καριέρα και στον ρόλο του συζύγου και πατέρα τριών παιδιών. Οπως αποκάλυψε, το «μυστικό» του είναι η θετική σκέψη και η αισιοδοξία. «Ακόμη και μια τόσο δύσκολη διεθνή συγκυρία σαν τη σημερινή έχει τα συν της» λέει από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής και συνεχίζει: «Μας ωθεί να αναθεωρήσουμε πράγματα,να τα πάρουμε από την αρχή,να τα κάνουμε καλύτερα...». - Είναι η πρώτη φορά που θα έρθετε στην Αθήνα; «Είναι η πρώτη μου φορά στην Ελλάδα γενικότερα. Τώρα που το σκέπτομαι, ακούγεται στ΄ αλήθεια περίεργο. Η χώρα σας είναι δημοφιλής προορισμός για μας τους Γερμανούς και εκτός αυτού έχω παρακολουθήσει μαθήματα αρχαίων ελληνικών για πέντε ολόκληρα χρόνια στο σχολείο, οπότε έχω αρκετά καλή γνώση της Ιστορίας και της κουλτούρας σας. Εχω πάει στη Νότιο Ιταλία, στη Σικελία, αλλά στη μητέρα-πατρίδα δεν έτυχε να ταξιδέψω ποτέ ως σήμερα. Αυτή τη φορά βεβαίως δεν θα έχω χρόνο να κάνω πολλά πράγματα, αλλά σκέφτομαι σοβαρά το ενδεχόμενο να έρθω το καλοκαίρι για διακοπές. Μου φαίνεται δελεαστική ιδέα...». - Να μιλούσαμε λίγο για το πρόγραμμά σας στο Μέγαρο; «Ενα μεγάλο μέρος του βασίζεται στο πρώτο μου άλμπουμ, αλλά είναι διανθισμένο και με άλλα πράγματα. Την άρια από τον βαγκνερικό “Λόενγκριν”, ας πούμε, ρόλο στον οποίο θα κάνω το ντεμπούτο μου το καλοκαίρι και πραγματικά το περιμένω με μεγάλη ανυπομονησία. Αυτού του είδους τις συναυλίες τις βλέπω σαν ένα είδος “επισκεπτήριας κάρτας” και προσπαθώ πάντοτε να συνδυάζω πράγματα από το παρελθόν με άλλα στα οποία ευελπιστώ ή ήδη έχω δρομολογήσει για το μέλλον. Αυτή είναι η φιλοσοφία μου». - Μιας που ήδη αναφερθήκατε στον «Λόενγκριν» θα λέγατε ότι ως Γερμανός αισθάνεστε πιο κοντά στο γερμανικό ρεπερτόριο; «Είμαι τυχερός γιατί έχω την πολυτέλεια να επιλέξω μέσα από ένα ευρύτατο ρεπερτόριο: γερμανικό, γαλλικό, ιταλικό· ευτυχώς με αποδέχονται σε όλα. Πραγματικά δεν μου είναι εύκολο να πω τι προτιμώ. Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι το γερμανικό ρεπερτόριο κυλά στο αίμα μου από την παιδική μου ηλικία. Στο σπίτι ακούγαμε όπερα, πηγαίναμε σε παραστάσεις, ο παππούς μου ήταν λάτρης του Βάγκνερ. Ετσι μεγάλωσα...». - Επομένως; «Παρά τα όσα ανέφερα, όταν τραγουδώ γερμανική όπερα δεν είναι τόσο το ότι την αισθάνομαι πιο κοντά μου για εθνικούς λόγους όσο η απίστευτη χαρά που μου προσφέρει η ερμηνεία της. Για να πω την αλήθεια, ούτε που το είχα φανταστεί. Εχω μεγάλο σεβασμό για το γερμανικό ρεπερτόριο όχι γιατί είναι ιδιαίτερο ή ωραιότερο από τα άλλα όσο για το ότι είναι πολύ δύσκολο και απαιτητικό. Επαναλαμβάνω, όταν υπέγραφα το πρώτο μου συμβόλαιο ούτε καν μπορούσα να διανοηθώ ότι θα έφτανα τόσο μακριά φωνητικά». - Αλήθεια,πόσο σταρ αισθάνεστε; «Αυτό που αισθάνομαι είναι ότι βρίσκομαι σε μια πολύ καλή φάση της καριέρας μου. Η προηγούμενη χρονιά μου πήγε θαυμάσια, έπονται εξίσου ενδιαφέροντα πράγματα, αλλά και η κυκλοφορία του καινούργιου μου άλμπουμ. Είναι ακόμη κάπως μυστικό, αλλά νομίζω ότι μπορώ να το ανακοινώσω, αφού ήδη το ηχογράφησα. Τώρα όσο για σταρ... καταλαβαίνω ότι με την ολοένα και μεγαλύτερη σημασία που αποκτούν τα ηλεκτρονικά μέσα και κυρίως το Ιnternet στη ζωή μας η ανάγκη κατασκευής ειδώλων αυξάνεται. Οχι ότι στο παρελθόν δεν υπήρχε, απλώς τότε μιλούσαμε για μια χούφτα ανθρώπους όλους κι όλους οι οποίοι ήταν πασίγνωστοι ως κινηματογραφικοί αστέρες. Για μένα το πρόβλημα βρίσκεται αλλού». - Πού δηλαδή; «Θεωρώ ότι όταν είσαι τραγουδιστής όπερας οφείλεις να ερμηνεύεις ρόλους στη σκηνή και όχι να περιφέρεσαι σε λαμπερές κοινωνικές εκδηλώσεις. Σταρ σημαίνει λάμψη, μόδα, ομορφιά, εμφανίσεις σε μέρη του συρμού· και γι΄ αυτό το κομμάτι δεν νομίζω ότι ενδιαφέρομαι ιδιαιτέρως. Καμιά φορά μπορεί να εμφανιστείς και σε κάτι τέτοιο, αλλά δεν μπορεί να είναι αυτό ο κανόνας. Αυτή είναι η άποψή μου. Τώρα, αν είμαι σταρ ας το πουν οι άλλοι». - Οπως κι αν έχει,εμφανίζεστε σταθερά στα μεγαλύτερα θέατρα του κόσμου.Εχετε κάποια αγαπημένη σκηνή; «Η αλήθεια είναι ότι όταν έχεις φτάσει σ΄ ένα επίπεδο καριέρας, οι εμφανίσεις σου περιορίζονται σ΄ έναν μικρό αριθμό θεάτρων: το Κόβεντ Γκάρντεν, η Μετροπόλιταν, η Σκάλα του Μιλάνου περιλαμβάνονται σίγουρα σε αυτά. Πρόκειται για ένα νόμισμα με δύο όψεις». - Δηλαδή; «Αφενός το να περιορίζεις πρακτικά τη σεζόν σε οκτώ-εννέα θέατρα, γιατί απλώς δεν χωρούν άλλα, σου στερεί την ευκαιρία να γνωρίσεις ένα κοινό το οποίο πιθανώς δεν έχει τη δυνατότητα να ταξιδέψει για να σε δει- αλλά και να εργαστείς υπό διαφορετικές συνθήκες. Αφετέρου όμως αυτή η ιστορία έχει και τα καλά της. Στα θέατρα στα οποία εργάζεσαι σταθερά αισθάνεσαι άνετα, αναπτύσσεις κώδικες επικοινωνίας με τους ανθρώπους και αυτό είναι κάτι που διευκολύνει τη δουλειά σου, ακόμη και την ίδια την απόδοσή σου». - Μιλώντας για απόδοση,στο πρόσφατο παρελθόν η ερμηνεία σας ως Δον Χοσέ στην «Κάρμεν» σας χάρισε διεθνείς επαίνους.Πόσο εύκολο είναι να ξεχωρίσει κανείς σε έναν ρόλο τόσο γνωστό και «φορτισμένο» από τόσες ερμηνείες; «Για να είμαι ειλικρινής δεν το σκέφθηκα έτσι. Αντιμετώπισα τον Δον Χοσέ όπως θ΄ αντιμετώπιζα έναν ρόλο παντελώς άγνωστο, τον οποίο θα ερμήνευα εγώ για πρώτη φορά. Αυτό που έκανα ήταν να προσπαθήσω ν΄ απελευθερωθώ από κλισέ και προκαταλήψεις. Είναι πολύ σημαντικό να ερμηνεύσεις έναν τέτοιο ρόλο χωρίς να προσπαθήσεις να μιμηθείς. Κάτι θαυμάσιο που έκανε ένας λαμπρός τενόρος πριν από σένα μπορεί απλώς να μη σου ταιριάζει. Για τον καθένα ιδανική ερμηνεία είναι η δική του. Καλό είναι να μην περιορίζεις τη μοναδικότητά σου από μόνος σου». - Πόσο εύκολο είναι αλήθεια να συνδυάζει κάποιος μια τόσο απαιτητική καριέρα με τον ρόλο του συζύγου και πατέρα; «Το σημαντικό είναι να μην αντιμετωπίζεις την καριέρα ως το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή σου. Από τη μια πλευρά βεβαίως μπορεί και να είναι γιατί βρίσκω πραγματικά μοναδικό το να κάνεις κάτι το οποίο επέλεξες, είσαι καλός σε αυτό και επιπλέον σε πληρώνουν. Από την άλλη, η “μυστική συνταγή” του καλού χειρισμού όλης αυτής της πίεσης, αλλά και της διατήρησης και γιατί όχι και της εξέλιξης της ποιότητας είναι η υγιής προσωπική ζωή. Καλός ή κακός στη σκηνή, όταν επιστρέφω στο σπίτι η οικογένειά μου με αντιμετωπίζει με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Ωστόσο, δεν κρύβω ότι οι ισορροπίες είναι δύσκολες. Δουλεύω σκληρά για να τις διατηρήσω». Η βραδιά όπερας με τον Γιόνας Κάουφμαν θα δοθεί στις 15/1 στην Αίθουσα Φίλων της Μουσικής του Μεγάρου Μουσικήςστο πλαίσιο της σειράς «Μεγάλες λυρικές φωνές της εποχής μας» και διοργανώνεται χάρη στη χορηγία του ομίλου ΓΕΚ Τέρνα.Το πρόγραμμα αποτελείται από άριες των Βάγκνερ,Μπιζέ, Πουτσίνι,Φρ.φον Φλότοβ,Μασνέ.Συνοδεύει η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών υπό τον Μίκαελ Γκίτλερ